Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Primula pedemontana & Gentiana lutea

fotò
fotò
Primadello(-dóu-Piemount)

Primula pedemontana

Primulaceae

Nom en français : Primevère du Piémont.

Descripcioun :
La primadello-dóu-Piemount trachis en auto mountagno, dins li tepiero roucaiouso séusouso. Li fueio soun verdo claro, emé de dènt e bourdado de glando roujo (fotò). Li flour soun vióuleto à gorjo blanco. Èi mai coumuno dins lou Piemount.

Usanço :
Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.

Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 5 à 25 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Primula
Famiho : Primulaceae


Ordre : Ericales

Coulour de la flour : Vióuleto
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Si
Autour basso e auto : 1700 à 2800 m
Aparado : Noun
Mai à juliet

Liò : Roucas - Tepiero roucaiouso - Clapas de roucas
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Ouèst-Aupenco
Ref. sc. : Primula pedemontana E.Thomas ex Gaudin, 1828

fotò
fotò
Genciano

Gentiana lutea

Gentianaceae

Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.

Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.

Descripcioun :
La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.

Usanço :
Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).

Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae


Ordre : Gentianales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido : Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre

Liò : Pasquié - Prado umido - Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
ges
ges
ges
C
C
CC

Primula pedemontana & Gentiana lutea

ges
ges
ges
ges
ges
ges
RR
RR

Coumpara Primadello(-dóu-Piemount) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Genciano emé uno autro planto

fotò